Soni czy Sonii?

Jak odmienić imię Sonia – Soni czy Sonii?

https://www.bing.com/images/search?view=detailV2&ccid=1i0LoqCI&id=CEAC83AB923554F948A0995201EFC7FA70817EE6&thid=OIP.1i0LoqCIEMA2dZxYYphemgHaFj&mediaurl=https%3A%2F%

Odpowiedź na to pytania zależy od tego, z jakim obszarem kulturowym Sonia jest utożsamiana, czyli do jakiego obszaru językowego należy imię. Jeśli Sonia jest Polką, Rosjanką, Ukrainką, Białorusinką, Czeszką, Słowaczką, Słowenką, Chorwatką, Bośniaczką – jej imię odmieniamy z jednym – i w zakończeniu.
Jeśli Sonia jest Brytyjką, Francuzką, Niemką, Austriaczką, Szwajcarką, Kanadyjką, Amerykanką, Hiszpanką lub innych Kraków niesłowiańskich – jej imię odmieniamy z podwójnym – i.
Warto zadać pytanie, co będzie jeśli Sonia, która jest Polką, wyjechała np. do USA i zmieniła obywatelstwo? Jak odmieniać jej imię?
Można i tak, i tak. Wybór będzie informacją, czy kładziemy nacisk na pochodzenie, czy na obecną tożsamość danej osoby. Z tym również będzie związana różnica w wymowie Sonia.

Monika Kaczor

Pascha

Jak odmieniać wyraz pascha?


Poprawnie odmieniamy: pascha, paschy, passze, paschę, paschą, w passze.
PASCHA to potrawa ściśle wielkanocna, królująca w Wielką Niedzielę na świątecznych stołach w całej wschodniej Polsce. Nazwę wzięła od słowa PASCHA, które w chrześcijaństwie obrządku wschodniego jest synonimem Wielkanocy, czyli Święta Zmartwychwstania Pańskiego.
PASCHA jako nazwa Wielkanocy jest spuścizną judaizmu. PASCHA to inaczej Święto Przaśników – najstarsze żydowskie święto obchodzone na pamiątkę wyzwolenia narodu izraelskiego z niewoli egipskiej.
PASCHA – potrwa przyrządzana ze twarogu, ucieranego z żółtkami, masłem, miodem (lub cukrem) i bakaliami. Jej „zachodnim odpowiednikiem” jest sernik, ale pieczony, a PASCHA to potrawa surowa, schładzana. Współczesna wersja PASCHY to sernik na zimno – łatwiejszy do wykonania, ale już nie tak aromatyczny i smaczny.

Monika Kaczor

Dwaj Kubowie

Czy sformułowanie dwaj Kubowie jest poprawne?

Gdy jeden Kuba spotka się z drugim Kubą, powiemy, że spotkali się dwaj Kubowie. Podobnie powiemy, że spotkali się dwaj Jeremowie, dwaj Marcinowie, dwaj Adamowie.
Tworząc formy mianownika liczby mnogiej męskich imion zakończonych na -a, używamy tej samej końcówki fleksyjnej, którą stosujemy, tworząc formy liczby mnogiej wszystkich imion męskich.

Monika Kaczor

Boccia

Szanowni Państwo, która z form jest poprawna: Integracyjne Mistrzostwa Polski w Boccie (czy: Boccię, Boccia), grały w boccie (czy -ę), utworzono sekcję bocci czy boccię, zawody w boccia?

Boccia to sportowa dyscyplina paraolimpijska wywodząca od włoskiej gry w bule – bocce. Gra polega na umieszczeniu w bezpośrednim sąsiedztwie kuli białej jak największej ilość kul innego koloru.
Nie ma powodów, dla których nie mielibyśmy odmieniać wyrazu boccia. Dla języka polskiego odmienianie rzeczowników obcego pochodzenia zakończonych na -a jest zupełnie naturalne, por.: ciabatta (Każdy, kto zastanawia się, jak zrobić ciabattę, musi wiedzieć, że ciasto na to pieczywo najlepiej wyrabiać hakiem miksera.), focaccia (Do focaccia pasują również oliwki, pomidorki koktajlowe, suszone, czy skarmelizowana cebula.), pizza (Startery to przekrój wytrawnych i słodkich smaków. Od zestawu trzech panuozzo, czyli kanapek w pieczywie z ciasta na pizzę z tatarem z suszonych pomidorów, tatarem wołowym i serem burratta, po karmelizowaną chałkę z ricottą i figą w miodzie czy krem z pomidorów z pesto.), tortilla (Jak zrobić chrypiącą torttilę?).
Jak więc odmieniać wyraz boccia?
M. boccia
D. boccii
C. boccii
B. boccię
N. boccią
Msc. boccii
W. boccio.

Monika Kaczor

 

Zaszufladkowano do kategorii Odmiana

Odmiana nazwisk

Ostatnio w naszej redakcji pojawiła się kwestia odmiany jednego problematycznego nazwiska i tego zagadnienia będą dotyczyły moje pytania. Otóż chciałem zapytać, czy zgodnie z zasadami poprawnej polszczyzny nazwisko Otto (Jan) odmienia się, a jeśli tak to w jaki sposób? Czy w dopełniaczu na przykład napiszemy Jana Ottego, jak to zapisano na płycie nagrobnej naszego bohatera? I czy ewentualne nieodmienianie tego nazwiska jako nazwiska mężczyzny (ze względu na powszechne stosowanie właśnie formy nieodmiennej, która wedle naszej wiedzy jest niepoprawna) może zostać dopuszczone w tekście drukowanym?

Nazwiska słowiańskie zakończone w wymowie na -o po spółgłosce twardej, np.: Kościuszko, Lubaszenko, Kliczko, Fredro, Srebro, Lato, Szydło, Podsiadło, odmieniają się jak rzeczowniki rodzaju żeńskiego typu: matka, kara, łata, skała.
Odmiana będzie następująca :
M. Jan Otto,
D. Jana Otty,
C. Janowi Ottcie,
B. Jana Ottę,
N. Janem Ottą,
Msc. Janie Ottcie,
W. Jana Otto.

Monika Kaczor

Zaszufladkowano do kategorii Odmiana

Google pod lupą

Jaka jest odmiana Google? Czy powiemy ten Google, czy te Google?

Szkło Powiększające, Google

Nazwa znanej wyszukiwarki internetowej lub firmy Google jest stosunkowo nowym zapożyczeniem z języka angielskiego. Proces adaptacji tego wyrazu w języku polskim jest w toku, dlatego mamy problem z ustaleniem jego rodzaju gramatycznego (np. …bardziej zainteresowani mogą wpisać sobie w google tytuł książki (NKJP, www.forumowisko.pl, 30.04.2006); Wybacz ale dla mnie artykuły z google… (tamże, 11.12.2005).

Aby uniknąć problemu, często posługujemy się po prostu połączeniem wyrazowym wyszukiwarka Google, firma Google, np. …z których korzysta zwykła wyszukiwarka Google (NKJP, „Dziennik Internautów”, 17.07.2007).

Jeśli zrezygnujemy z „podpórki” wyszukiwarka, wówczas możliwa jest odmiana Google w rodzaju męskim: tego Google’a, temu Google’owi, z tym Google’em, o tym Google’u – z użyciem apostrofu ze względu na zakończenie wyrazu niemą samogłoską [e]. Ten sposób adaptacji wynika z wymowy [gugel] zbliżonej do oryginalnego brzmienia wyrazu w języku angielskim [ˈɡuːɡəl]. Jeśli obce głoski zastąpimy najbliższymi dźwiękami polskimi, to na podstawie podobieństwa fonetycznego włączymy tę nazwę do wzorca odmiany rzeczowników męskich. Jeśli zaś za podstawę adaptacji weźmiemy zapis Google (wym. [gugle]), wówczas przypiszemy tę nazwę do paradygmatu odmiany rzeczowników występujących tylko w liczbie mnogiej (por. te kręgle): tych Googli, tym Googlom, z tymi Googlami, o tych Googlach.

Magdalena Jurewicz – Nowak

Lockdown

Jak odmienić angielski ‚lockdown’?

Odmiana jest następująca:
M. lockdown
D. lockdownu
C.  lockdownem
B. lockdown
N.  lockdowem
M. lockdownie
W.  lockdownie!

Monika Kaczor

 

Zaszufladkowano do kategorii Odmiana

Alma Mater

Jak odmieniamy alma mater?

W języku polskim nie odmieniamy tego wyrażenia. Mówimy: Dobrze wspominam czasy w mojej alma mater. Tegoroczni maturzyści marzą o dostaniu się do elitarnej alma mater. Tylko  w niektórych tekstach można spotkać formy łacińskie: Almae Matris, Almam Matrem itd.

Alma mater (łac. matka karmicielka) to podniosłe określenie nadawane szkołom wyższym. Geneza tego wyrażenia sięga średniowiecza. Po raz pierwszych tych słów użyto w odniesieniu do Uniwersytetu w Bolonii. Najstarsze polskie uniwersytety – Uniwersytet Jagielloński i Uniwersytet Warszawski – również są określane tym mianem – Alma Mater Jagellonica i Alma Mater Varsoviensis.

Monika Kaczor

Zaszufladkowano do kategorii Odmiana

Nordic walking

Szanowna Poradnio, jaka jest odmiana nordic walking?
Nordic walking <ang. Nordic walking, od Nordic ‘skandynawski, nordycki’+walking ‘piesze wycieczki, chód’>. Stosunkowo często jest używany w znaczeniu sportowym na określenie czynności polegających na marszu z podpieraniem się specjalnymi kijkami, dzięki czemu idący nagazuje w ruch więcej mięsni, ale zmniejszmy wysiłkiem.
Pierwszy człon jest nieodmienny.
M. nordic walking
B. nordic walkingu
C. nordic walking
B. nordic walking
N. nordic walkingiem
Msc. nordic walking
W. nordic walking.

Monika Kaczor

Zaszufladkowano do kategorii Odmiana