Jaka jest etymologia słowa kutia?
Kutia to wschodni, słowiański i ściśle wigilijny przysmak; gotowa pszenica utarta z makiem, miodem i bakaliami. Pszenicę może zastąpić kasza lub ryż. Inne nazwy kutii to: kucja lub kucia. Ostatnia forma jest charakterystyczna dla gwar i dialektów kresowych; w polszczyźnie ogólnej nie występuje.
Na całej Rusi i na Kresach Wschodnich kutia była ściśle związana z Wigilią i świętami Bożego Narodzenia. Kutią, kucją lub kucią nazywano całą wieczerzę wigilijną i dzień Wigilii, określany również Dniem Kucji. Kutią nazywano również wigilię Nowego Roku, czyli sylwester, i wigilię Trzech Króli.
W „Słowniku wileńskim” czytamy, że kucja ‘jest to zabytek (obyczajowa pamiątka) dawniejszej przedchrześcijańskich Słowian ofiarnej potrawy, przynoszonej domowym duchom, a raczej cieniom zmarłych pokrewnych osób’.
Samo słowo wywodzi się najprawdopodobniej do greckiego kukki, kukkia ‘bób, co z kolei od kókkos ‘pestka, ziarno’.
Monika Kaczor