Jakie jest pochodzenie słowa klepsydra?

Klepsydra to dawny przyrząd do mierzenia czasu. Mimo że jest już ona od dawna nie używana, wiadomo, jak wygląda: jest to wysokie naczynie złożone z dwóch szklanych stożków połączonych wąskim kanalikiem, przez który – z góry na dół – przesypuje się suchy piasek.
Dawniej zamiast piasku używano wody i to ona odmierzała upływający czas.
Klapsydra to latynizm (zapożyczenie z łaciny). Łacińska klepsydra pochodzi z greki. Greckie słowa κλεψύδρα [klepsydra] to złożenie pochodzące od dwóch słów: czasownika klepto ‘wymykać się ukradkiem, kraść i rzeczownika hydro ‘woda’.
Zastanawiające jest, w jaki sposób klepsydra ‘zegar piaskowy’ stała się klepsydrą ‘nekrologiem’. W drugiej połowie XIX w. wizerunek (ikonę) klepsydry umieszczano na afiszach zawiadamiających o śmierci danej osoby i o tym, gdzie i kiedy odbędzie się pogrzeb.
Klepsydra stała się symbolem upływającego czasu i śmierci jako przejścia do innego życia, potem ‘ikoną nekrologu’, a z czasem – rozszerzając znaczenie – synonimem samego nekrologu.

Monika Kaczor