Co znaczy nieboraczek?
Nieborak to ‘ten, kto nie daje rady borykać się z losem’.
Słowo nieborak – zdrobniale – nieboraczek – współcześnie mające znaczenie ‘biedaczyna, nieszczęśnik’ pochodzi od czasownika (nie) zmagać się z czymś, (nie) mocować się, (nie) walczyć.
Nieborak to ktoś, kto nie zmaga się, nie walczy (bo nie ma siły), a więc ‘ktoś słaby, bezsilny’.
Zaskakujące jest to, że konotacje „bezsiły” nieboraka wyzwalają wśród użytkowników polszczyzny emocje pozytywne. O nieboraku mówi się ze współczuciem (to ktoś zasługujący na litość, ktoś, kogo żałujemy), a nie z pogardą.
Nieborak nie jest synonimem słabeusza, cherlaka.
W dziecięcym wierszyku raczek nieboraczek dobrze się rymuje i dobrze się kojarzy – takie małe biedactwo.
Monika Kaczor